Αναγνώριση στρατιωτικής θητείας

Με βάση τις ευνοϊκές διατάξεις που περιλαμβάνονται στο στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο του 2011, παρέχεται έκπτωση που φτάνει το 30% για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από το 2011 έως το 2014 και αγγίζει το 50% για όσους θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά.

Η έκπτωση αυτή αφορά τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) και τους δημοσιογράφους. Σημειώνεται πως η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας αποτελεί "κλειδί" για την ταχύτερη... έξοδο από την αγορά εργασίας αλλά και την προσαύξηση της σύνταξης. Στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας προβλέπεται πως οι υποψήφιοι συνταξιούχοι σταδιακά θα μπορούν να αναγνωρίσουν έως και επτά πλασματικά έτη ασφάλισης, ανάμεσα στα οποία είναι και τα χρόνια του στρατού.

Με βάση τα όσα προβλέπονται σήμερα, η αναγνώριση γίνεται άλλοτε χωρίς καταβολή εισφοράς και άλλοτε με εξαγορά. Σε όσες περιπτώσεις ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει τις προβλεπόμενες από το Ταμείο του χρονικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας είναι μία σωστή και συμφέρουσα επιλογή. Αντίθετα, όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, χρειάζεται προσοχή. Είναι σημαντικό η απόσβεση του καταβαλλόμενου ποσού να γίνεται σε μικρό χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο Αρ. 7/22.2.2011 του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), όσοι καταβάλλουν εφάπαξ το ποσό της εξαγοράς θα τύχουν επιπλέον μείωσης κατά 15%. Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι το μηνιαίο ποσό της αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας μετά την κατά περίπτωση έκπτωση δεν πρέπει να υπολείπεται του 20% επί του εκάστοτε ισχύοντος 25πλασίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.

Σημειώνεται πως οι νέες ρυθμίσεις του ασφαλιστικού νομοσχεδίου προβλέπουν από το 2011 την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας σε κάθε περίπτωση, τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση. Με τον τρόπο αυτό αίρονται όλοι οι περιορισμοί που ισχύουν έως σήμερα όσον αφορά την αναγνώριση του εν λόγω χρόνου.

Ετσι, και με βάση τις όσες αλλαγές φέρνει το 2011 το νέο Ασφαλιστικό, η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας πρέπει να είναι από τις πρώτες κινήσεις των ασφαλισμένων, που θα εξασφαλίζουν με αυτόν τον τρόπο την προσθήκη συντάξιμου χρόνου στο ασφαλιστικό τους βιογραφικό. Μάλιστα, η αναγνώριση αυτή πρέπει να γίνεται το δυνατόν γρηγορότερα, καθώς όσο μικρότερες οι αποδοχές τόσο χαμηλότερο και το ποσό που θα χρειάζεται.

Αναγνώριση με ή χωρίς εισφορές

Οι εργαζόμενοι με κύριο φορέα ασφάλισης το Δημόσιο έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν τη στρατιωτική θητεία τους όποτε οι ίδιοι το επιθυμούν. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να κάνουν χρήση του εν λόγω χρόνου ως συντάξιμου είτε για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είτε απλώς για προσαύξηση της σύνταξης.

Οσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αναγνωριστεί η στρατιωτική θητεία, οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Σε εκείνους που μπορούν να προβούν σε δωρεάν εξαγορά του χρόνου και σε εκείνους που υποχρεωτικά πρέπει να καταβάλουν εισφορές για την αναγνώριση. Συγκεκριμένα:

Αναγνώριση χωρίς καταβολή εισφορών: Στην κατηγορία αυτή ανήκουν όσοι από τους εργαζομένους στο Δημόσιο συμπλήρωσαν 25 συντάξιμα έτη μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1997. Για τη συμπλήρωση των ετών αυτών συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας.
Ειδικότερα για όσους έχουν προσληφθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζονται μόνον ο χρόνος υπηρεσίας στο Δημόσιο και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας. Για όσους, όμως, έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο μετά την 1η Ιανουαρίου 1983, για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζονται ο χρόνος δημόσιας υπηρεσίας, ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας αλλά και ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο πριν από την ασφάλιση στο Δημόσιο

Σήμερα είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις των υπαλλήλων εκείνων που παραμένουν σε αυτήν την κατηγορία όσον αφορά την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας. Η μεγάλη πλειονότητα των ασφαλισμένων στο Δημόσιο μπορεί να αναγνωρίσει τον χρόνο της υπηρεσίας στις Ενοπλες Δυνάμεις με καταβολή εισφορών.
Αναγνώριση με καταβολή εισφορών: Στην κατηγορία αυτή ανήκουν όλοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν 25 συντάξιμα έτη μετά την 1η Ιανουαρίου 1998. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι προκειμένου να αναγνωρίσουν τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ως συντάξιμο θα πρέπει να καταβάλουν τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Βασική προϋπόθεση είναι να έχει συμπληρωθεί 5ετής υπηρεσία στο Δημόσιο

Για εκείνους τους εργαζομένους του Δημοσίου που απαιτείται η καταβολή εισφοράς για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας, για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται καταβάλλεται εισφορά ίση με 6,67% επί του βασικού μισθού που έχει ο εργαζόμενος κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για αναγνώριση. Η πληρωμή του ποσού για την αναγνώριση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με έκπτωση 10% είτε σε μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορούν να υπερβούν τους μήνες οι οποίοι αναγνωρίζονται. Για τους ασφαλισμένους μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 (νέοι ασφαλισμένοι) η εισφορά 6,67% υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών και όχι επί του βασικού μισθού.

Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά περιλαμβάνουν μία ατηση στην οποία ο ενδιαφερόμενος να αναφέρει εάν επιθυμεί να αναγνωριστεί όλος ο χρόνος ή μέρος από τη στρατιωτική θητεία, πιστοποιητικό του Στρατολογικού Γραφείου, στο οποίο να αναφέρεται ο ακριβής χρόνος στρατιωτικής θητείας και πιστοποιητικό υπηρεσιακών μεταβολών, στο οποίο να αναφέρονται και οι αποδοχές του υπαλλήλου κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.

Πότε συμφέρει η αναγνώρισης της θητείας

Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας για κύρια σύνταξη συμφέρει σε σχεδόν όλες τις περιπτώσεις εργαζομένων με ασφάλιση στο Δημόσιο, ακόμη και εκείνους που καταβάλλουν εισφορά για την αναγνώριση αυτή, καθώς η απόσβεση στην περίπτωση αυτή πραγματοποιείται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν συμφέρει μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει 40 έτη δημόσιας υπηρεσίας. Βέβαια είναι ελάχιστες οι συγκεκριμένες περιπτώσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει καμία προσαύξηση στη σύνταξη με τον πρόσθετο χρόνο και επομένως δεν υφίσταται λόγος για να προβεί ο εργαζόμενος στην αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας.

Ο εργαζόμενος μπορεί να αναγνωρίσει όποτε ο ίδιος θέλει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας. Συμφέρει, όμως, η αναγνώριση αυτή να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, αφού ο βασικός μισθός αυξάνεται ανάλογα με τα έτη υπηρεσίας κ αι έτσι όσο αργότερα τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσό το οποίο απαιτείται για την αναγνώριση.

Σε πολλές περιπτώσεις με την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας ο εργαζόμενος μπορεί να πάρει σύνταξη σε μικρότερη ηλικία από εκείνη που θα έπαιρνε τη σύνταξή του εάν δεν αναγνωρίσει αυτόν τον χρόνο. Συνήθως ο χρόνος που κερδίζει κάποιος εργαζόμενος είναι ίσος με τον χρόνο που αναγνωρίζει.

Για τα Ταμεία των ανεξάρτητα απασχολουμένων (δικηγόροι, υγειονομικοί, μηχανικοί) που σήμερα ανήκουν στο ΕΤΑΑ ισχύουν τα ίδια που αναφέρονται και για τα άλλα Ταμεία, με τη διαφορά ότι το ποσό που καταβάλλεται για την αναγνώριση, όπου δεν υπάρχουν ασφαλιστικές κατηγορίες, ανέρχεται στο 20% του ποσού επί του οποίου καταβάλλονται εισφορές για σύνταξη. Σημειώνεται πως και στο ΕΤΑΑ θα ισχύσουν τη νέα χρονιά οι εκπτώσεις στο ποσό εξαγοράς της στρατιωτικής θητείας.

Χρήσιμες συμβουλές για τους ασφαλισμένους

Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος), απαιτείται ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του και 3.600 ημέρες ασφάλισης, φέτος. Διαφορετικά η αναγνώριση χρησιμοποιείται μόνο για προσαύξηση της σύνταξης.
Εξαίρεση από αυτόν τον κανόνα αποτελούν οι εργαζόμενοι, ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 7.500 ημέρες ασφάλισης σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και συνταξιοδοτούνται με συνολικό αριθμό 10.500 ημερών ασφάλισης. Σε αυτήν την περίπτωση, για τη συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, που θα αναγνωριστεί ακόμη και σε ηλικία κάτω των 58 ετών.
Στις περιπτώσεις διαδοχικής ή παράλληλης ασφάλισης ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει μόνο στο ένα Ταμείο τον χρόνο στρατιωτικής θητείας. Η επιλογή είναι δική του, ανεξάρτητα από το ποιο είναι το τελευταίο Ταμείο στο οποίο έχει ασφαλιστεί.
Η αναγνώριση του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για τους μισθωτούς γίνεται πάντοτε με την καταβολή των σχετικών εισφορών (εξαγορά). Η εισφορά που καταβάλλεται για τον κάθε μήνα που αναγνωρίζεται ανέρχεται στο 20% των αποδοχών που είχε ο εργαζόμενος τον προηγούμενο μήνα από εκείνον που κατέθεσε την αίτηση. Σε κάθε περίπτωση, οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται το ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εργαζόμενος για την αναγνώριση δεν μπορεί να είναι μικρότερες από το 25πλάσιο του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη. Επίσης, δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες από το ποσό της ανώτερης ασφαλιστικής κλάσης που ισχύει κάθε φορά στο ΙΚΑ.
Στις περιπτώσεις που ο ασφαλισμένος έχει ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και συνταξιοδοτείται με σύνταξη αναπηρίας, η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας για θεμελίωση του δικαιώματος απαιτεί 900 ημέρες ασφάλισης.
Οταν πρόκειται για σύνταξη χηρείας, οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης είναι 900, όμως στην περίπτωση αυτή η χήρα θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας της. Παιδιά που δικαιούνται σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα τους μπορούν επίσης να ζητήσουν αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας του, εφόσον είχε ο θανών συμπληρώσει 900 ημέρες ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, τα παιδιά δεν θα πρέπει να έχουν υπερβεί το 18ο έτος της ηλικίας τους ή το 24ο έτος εάν σπουδάζουν.
Οι διατάξεις που ισχύουν για την κύρια σύνταξη ισχύουν ανάλογα και στα Επικουρικά Ταμεία. Για την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας στα επικουρικά Ταμεία καταβάλλεται για κάθε μήνα το άθροισμα της εισφοράς εργαζομένου και εργοδότη. Κατά κανόνα, στα Ταμεία αυτά συμφέρει η αναγνώριση μόνο στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ο χρόνος αυτός για θεμελίωση δικαιώματος. Οπως και στα Ταμεία κύριας ασφάλισης, για κάποιον που έχει ασφάλιση σε περισσότερα του ενός επικουρικά Ταμεία, παρέχεται η δυνατότητα να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας μόνο στο ένα από αυτά.

Παραδείγματα

Εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα, με αποδοχές 1.600 ευρώ έχει 10.100 ημέρες ασφάλισης. Με τις αλλαγές που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2011 ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης με 10.800 ημέρες ασφάλισης για έξοδο σε ηλικία 58 ετών. Μπορεί να φτάσει τον συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισης εξαγοράζοντας 24 μήνες της στρατιωτικής του θητείας. Για την εξαγορά θα χρειάζεται να καταβάλει για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει περίπου 320 ευρώ. Με την έκπτωση του 30% για όσους θεμελιώσουν από 1η Ιανουαρίου 2011 θα χρειαστεί να καταβάλει 96 ευρώ λιγότερα, δηλαδή 224 ευρώ. Το συνολικό ποσό θα ανέλθει σε 5.376 για 600 ημέρες ασφάλισης (224 x 24 μήνες).

Εργαζόμενος που έχει 11.300 ημέρες ασφάλισης το 2016 και είναι 60 ετών. Για να θεμελιώσει δικαίωμα και να συνταξιοδοτηθεί θα χρειαστεί συνολικό χρόνο 12.000 ημερών ασφάλισης. Μπορεί εξαγοράσει επομένως 24 μήνες της στρατιωτικής του θητείας. Για όσους θεμελιώσουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2015, η έκπτωση επί του ποσού εξαγοράς θα φθάνει το 50%. Επομένως ο εργαζόμενος του παραδείγματος θα χρειαστεί για κάθε μήνα το ποσό των 166 ευρώ, καθώς δεν μπορεί να είναι μικρότερο το ποσό από ό,τι με αποδοχές κάτω από το 25πλάσιο του ανειδίκευτου εργάτη, και συνολικά 3.984 ευρώ (24 μήνες x 166).

Ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ στην ΠΟ8 ασφαλιστική κλάση επιθυμεί το 2012 να αναγνωρίσει 24 μήνες της στρατιωτικής του θητείας για να συνταξιοδοτηθεί με 37 συνολικά έτη ασφάλισης και συμπληρωμένο το 60ό έτος της ηλικίας του. Για την εξαγορά θα χρειαζόταν να καταβάλει για κάθε μήνα το ποσό των 321 ευρώ. Με την έκπτωση 30% θα καταβάλει για κάθε μήνα 225 ευρώ περίπου και συνολικά 5.400 ευρώ.