Νέος σύγχρονος οπλισμός

Στα μέσα της δεκαετίας του '50, οι ΗΠΑ επέβαλαν στο NATO την αποδοχή ως στάνταρ διαμετρήματος φορητού οπλισμού του 7,62 x 51 χιλ. Όμως, ενώ ακόμη δεν είχε ωριμάσει μέσα στους κόλπους της Συμμαχίας η τυποποίηση αυτή, οι ΗΠΑ στρέφονταν προς ένα νέο μικρότερο διαμέτρημα. Το αποτέλεσμα των προσπαθειών του Αμερικανικού Στρατού ήταν το 5,56 x 45 χιλ που υιοθέτησε επίσημα το 1967. Όπως ήταν αναμενόμενο, η τάση αυτή πέρασε και μέσα στο NATO με τη Δεύτερη Συμφωνία Τυποποίησης Διαμετρήματος (STANAG 4172), η οποία όμως υπογράφηκε από τις χώρες-μέλη μόλις το 1980. H τάση για μικρότερο διαμέτρημα και κατά συνέπεια ελαφρύτερα και πιο εύχρηστα όπλα, επηρέασε σημαντικά τις κατηγορίες των οπλοπολυβόλων και των πολυβόλων.

H ελληνική θέση πάνω στο θέμα της τυποποίησης του διαμετρήματος, χαρακτηρίστηκε από αξιοσημείωτη καθυστέρηση που δεν επέτρεψε την παρακολούθηση των νέων τάσεων. Στην πραγματικότητα ο ΕΣ προχώρησε στην πλήρη υιοθέτηση του διαμετρήματος των 7,62 χιλ., τη στιγμή που μέσα στη Συμμαχία ωρίμαζε η σκέψη της υιοθέτησης του νέου 5,56 χιλ. Πέρα όμως από την ανάγκη τυποποίησης με τα διεθνή δεδομένα, η εμπειρία έχει δείξει ότι ο φορητός οπλισμός απαξιώνεται μετά από συνεχή και εντατική χρήση εντός 20-ετίας περίπου, κάτι που σημαίνει ότι η σειρά ΗΚ που χρησιμοποιείται μαζικά από τα μέσα της δεκαετίας του '80 προσεγγίζει το ωφέλιμο όριο ζωής της. Για το λόγο αυτό, ο ελληνικός στρατός δρομολόγησε τις διαδικασίες αντικατάστασης του φορnτού οπλισμού με νέα σειρά διαμετρήματος 5,56 χιλιοστών. Το πρόγραμμα αλλαγής φορητού οπλισμού είναι πραγματικά τεράστιο, αφού οι ανάγκες του Στρατού Ξηράς ανέρχονται σε 112.370 τυφέκια.

Πρόγραμμα αναβάθμισης του G-3

Το 2020 εξετάστηκε η δυνατότητα αναβάθμισης 5.000 τυφεκίων G-3 με τροποποιήσεις που βασίζονται στη συλλογή αναβάθμισης της εταιρείας Spuhr και ανάθεση στα ΕΑΣ. Επιγραμματικά, το πρόγραμμα που παρουσιάστηκε περιλαμβάνει: (α) Νέο πτυσσόμενο κοντάκι (β) Ράγα τύπου Picatinny (γ) Λαβή στη θέση του χειροφυλακτήρα για καλύτερο κράτημα του όπλου και κατ' επέκταση για καλύτερη ακρίβεια πυρών και (δ) Υποδομή για τοποθέτηση σκοπευτικού τύπου ερυθράς κουκίδας (Red Dot) την ημέρα και, προαιρετικά, για θερμικό σκοπευτικό τη νύχτα. Η αναβάθμιση των τυφεκίων G3 σε αντίθεση με την αγορά ενός νέου τυφεκίου στηρίζεται στα παρακάτω επιχειρήματα:

1. Ο οπλισμός είναι σε καλή σχετικά κατάσταση, όσον αφορά στα λειτουργικά μέρη (κάννη, κλείστρο) και επομένως έχει πολλή ωφέλιμη ζωή προς εκμετάλλευση
2. Δεν πρόκειται να γίνει μετάβαση σε νέο διαμέτρημα και θα διατηρηθεί το υφιστάμενο
3. Η ηγεσία δεν θεωρεί ότι ένα καινούριο τυφέκιο (ή διαμέτρημα) είναι σε θέση να βελτιώσει σε σημαντικό βαθμό την επιχειρησιακή ικανότητα των Τμημάτων
4. Οικονομικοί λόγοι

Τα αναβαθμισμένα G3 που παρουσιάστηκαν κατά την στρατιωτική παρέλαση της 25ης Μαρτίου 2022 έφεραν πτυσσόμενο κοντάκιο και συγκρότημα τριπλών βάσεων προσαρμογής Picatinny, που αντικαθιστά τον χειροφυλακτήρα της FAB Defense. Από την ίδια εταιρεία υπήρχε κάθετη πρόσθια λαβή με ενσωματωμένο δίποδο και πλευρικώς προσαρμογμένο τακτικό φακό. Όλα τα όπλα έφεραν νέου τύπου αορτήρα, ενώ σε έναν αριθμό μόνο, υπήρχαν προσαρμοσμένες διόπτρες ταχείας σκοπεύσεως CompM4 της Aimpoint.

Πρόγραμμα Εθνικού Τυφεκίου 2020

Το πρόγραμμα ματαιώθηκε για οικονομικούς λόγους

Το τυφέκιο εφόδου G-3 άρχισε να κατασκευάζεται το 1977 και στα τέλη του 2020 ξεκίνησαν εκ νέου φήμες αντικατάστασής τους με ένα πιο σύγχρονο τυφέκιο, με νατοϊκές προδιαγραφές. Ήδη οι μονάδες των επιλέκτων των Ενόπλων Δυνάμεων (καταδρομείς, πεζοναύτες, Ζ-ΜΑΚ κ.τ.λ.) έχουν αποχαιρετήσει το G-3 και έχουν εφοδιαστεί με πιο σύγχρονα όπλα M16/M4, ωστόσο η ανάγκη για ένα προηγμένο όπλο, που θα φέρει σύγχρονα σκοπευτικά, θα είναι εύχρηστο και θα μπορεί να αντεπεξέλθει σε οποιεσδήποτε συνθήκες, είναι σημαντική. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μονάδες του Έβρου έχουν διατηρήσει το παλαιότερο FN.

Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις ενδιαφέρθηκαν για τουλάχιστον 180.000 τυφέκια, στοχεύοντας το νέο τυφέκιο να παρελάσει στην Αθήνα την 25η Μαρτίου 2021, διακόσια χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Κάτι τέτοιο δεν είχε εξαρχής καμία πιθανότητα πραγματοποίησης, καθώς οι διαδικασίες προμήθειας, καθώς και η έλλειψη κατάλληλης υποδομής καθιστούσαν τον στόχο αυτό εξαρχής ανέφικτο.

Τον Ιούλιο του 2020 παρουσιάσθηκε σε εκπροσώπους του ΓΕΣ το Εθνικό Όπλο που σχεδίασε η Σχεδιαστική Ομάδα Άορ. Η σχεδίαση του όπλου ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2019 και ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2020. Το σχέδιο αφορούσε σε ένα σύγχρονο δείγμα αραβίδας με ταξινόμηση Μ21-5 διαμετρήματος 5,56 mm NATO, αλλά το όπλο μπορούσε να προσφερθεί και με ταξινόμηση Μ21-7 στο διαμέτρημα 7,62 mm NATO. Ενδεικτικά, προσφέρθηκαν οι εκδόσεις:

• υποαραβίδας M21-5 CQB με κάννη μήκους 10,5 ιντσών
• αραβίδας M21-5 Carbine με κάννη 14,5 ιντσών
• τυπική έκδοση Μ21-5 Standard με κάννη 16 ιντσών
• τυφεκίου ακροβολιστού Μ21-5 DMR με κάννη 18 ιντσών

Τον Ιανουάριο του 2021, ολοκληρώθηκαν οι δοκιμές δειγμάτων φορητού οπλισμού που αρκετές εταιρείες είχαν προμηθεύσει προς αξιολόγηση στον Ελληνικό Στρατό, για την επιλογή του νέου τυφεκίου εφόδου καθώς και πιστολιού 9 x 19 χιλ.

>

Διεθνής διαγωνισμός το 2006

Το πρόγραμμα ματαιώθηκε

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ G-36
Γεμιστήρας	30 φυσιγγίων
Διαμέτρημα	5,56 mm x 45 ΝΑΤΟ
Θέσεις βολής	2 (ημιαυτόματη, αυτόματη)
Ταχύτητα φυσιγγίου	920 μέτρα / δευτερόλεπτο
Κινητική ενέργεια	1.730 J (Joules)
Μέγιστο βεληνεκές	2 χιλιόμετρα
Σκοπευτικό	οπτικό 1,5x και βοηθητικό ερυθρής ακίδας
Μήκος	99 εκατοστά
Βάρος (άδειο / πλήρες)	3,3 / 3,780 κιλά

Το 2006, μετά από διεθνή διαγωνισμό, επιλέχθηκε η προμήθεια των τυφεκίων G36 και πάλι της γερμανικής HECKLER & KOCH, με το κόστος να ανέρχεται σε 250.000.000 ευρώ περιλαμβάνοντας εγχώρια προστιθέμενη αξία 40%, ελληνική συμμετοχή 62%, αντισταθμιστικά ωφελήματα 112% και χρονοδιάγραμμα πληρωμών των δόσεων μέχρι το 2015. Η συνολική παραγγελία αφορούσε σε:

• 69.670 τυφέκια κανονικής κάννης
• 40.210 τυφέκια βραχείας κάννης
• 2.490 τυφέκια κανονικής κάννης με προσαρμοσμένο εκτοξευτή βομβίδων
• 2.320 ελαφρά πολυβόλα Minimi (€30.000.000)
• 18.900 πιστόλια 9mm (€11.000.000)
• 2.300 τυφέκια ελεύθερων σκοπευτών (€2.500.000)

Αλλαγή διαμετρήματος

Το διαμέτρημα των 7,62 είναι ισχυρό σε μέσα και μεγάλα βεληνεκή, καθώς από την ανάπτυξή του οι Αμερικανοί επεδίωκαν να έχει την ίδια απόδοση με το 0,30 ιντσών του B' Παγκοσμίου Πολέμου. Από την άλλη το 5,56 είναι λιγότερο ισχυρό, αλλά προσφέρει στο μαχητή ικανότητα μεταφοράς μεγαλύτερης ποσότητας πυρομαχικών και ευκολία βολής. Το τελευταίο σημαίνει ότι χάρη στο νέο μικρότερο διαμέτρημα, ο σκοπευτής μπορεί να συγκεντρώσει ευκολότερα τα πυρά του πάνω στο στόχο ακόμη και στην αυτόματη βολή, κάτι που είναι δύσκολο με το 7,62 λόγω της μεγαλύτερης ανάκρουσης που παρουσιάζει το όπλο.

Στην περίπτωση του ΕΣ τα σημεία υπεροχής του 5,56 αποκτούν μεγαλύτερη αξία, καθώς η σύντομη θητεία στο στράτευμα ευνοεί την προμήθεια ενός "φιλικού" όπλου. H ευκολία χειρισμού του όπλου κατά τη μάχη έχει περισσότερη σημασία από την θεωρητική ισχύ του, εφόσον ο στρατιώτης δεν εξασκείται επαρκώς στη σκοποβολή. Παρόλα αυτά, για επιχειρησιακούς λόγους η επιλογή του κύριου διαμετρήματος για το νέο τυφέκιο αναμένεται ότι θα είναι το 7.62 x 51 για τον κύριο όγκο των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ οι Ειδικές Δυνάμεις θα συνεχίσουν με το διαμέτρημα 5.56 x 45 που προσδίδει την απαιτούμενη ευελιξία .

Νέος Βαρύς Οπλισμός

Το 2005 έλαβε χώρα ακόμη μια θετική εξέλιξη, καθώς το Πεζικό παρέλαβε τα πρώτα πολυβόλα βομβίδων 40 χιλιοστών. Τα όπλα αποτελούν μέρος μιας παραγγελίας 633 πολυβόλων βομβίδων τύπου GMG που τέθηκε το 2003 και τα νέα όπλα θα φέρονται επί θωρακισμένων οχημάτων φορέων (πιθανότατα τύπου HUMMER). Με την προμήθεια αυτή το Πεζικό αποκτά ένα φτηνό όπλο με το οποίο μπορεί να καταστρέφει ΤΟΜΠ και ΤΟΜΑ από απόσταση περίπου 1.000 μέτρων.

Από την άλλη πλευρά, τα πολυβόλα των 0,50 ιντσών παραμένουν το βαρύ πολυβόλο των μονάδων Πεζικού, καθώς θεωρούνται όπλα αξεπέραστης αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας. Απόδειξη ήταν η μαζική χρησιμοποίηση τους από τους Αμερικανούς στον πόλεμο στο Ιράκ. Το 50-άρι θα συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του για πολλά χρόνια ακόμη, ενώ το 1997 δόθηκε στην ΕΒΟ Αιγίου παραγγελία για την τροποποίηση περίπου 2.000 τέτοιων πολυβόλων 0,50 σε ΤΑΚ (Ταχείας Αλλαγής Κάννης). Η συγκεκριμένη αναβάθμιση επιλύει το μόνο πρόβλημα του πολυβόλου, επιτρέποντας την ταχύτατη αντικατάσταση της κάνης όταν αυτό επιβάλλουν λόγοι φθοράς και συντήρησης, ενώ ρυθμίζεται αυτόματα το διάκενό της. Το τελευταίο υπήρξε στο παρελθόν αιτία για πληθώρα ατυχημάτων. Πέραν αυτών, το όπλο με την ευκαιρία της προώθησής του στο εργοστάσιο δέχεται πλήρη εργοστασιακή αξιοποίηση και έτσι αποδίδεται αναβαθμισμένο και εργοστασιακά συντηρημένο στους χειριστές

Ως προς τον εκσυγχρονισμό του ελαφρού οπλισμού για το πεζικό, μέχρι σήμερα έχουν επίσης παραληφθεί:

• 15.000 τυφέκια M16A2 για τις ειδικές δυνάμεις (€19.600.000)
• 1.010 τυφέκια M16A2 για το Λιμενικό και την ΠΑ
• 5.390 MINIMI [1] σε τρεις παραγγελίες
• 632 πολυβόλα οβίδων 40 χιλ. GMG

[1] Εξοπλισμένα με διόπτρες νυκτερινής σκόπευσης NS467C της ΘΕΩΝ Αισθητήρες. Τα πρώτα 750 κομμάτια διατίθενται σε δύο εκδόσεις (Standard) με σταθερό και (PARA) με πτυσσόμενο κοντάκιο και αφορούσαν σε προμήθεια για τις ειδικές δυνάμεις κόστους 9.500.000 ευρώ. Τα υπόλοιπα 2.320 πολυβόλα εφόδου MINIMI Mk. 2 με ισάριθμες διόπτρες νυκτερινής σκόπευσης τρίτης γενεάς NS-685C κατασκευής ΘΕΩΝ Αισθητήρες και 7.656.000 ταινιοποιημένα φυσίγγια 5,6 mmς αποκτήθηκαν μέσω σύμβασης ύψους 61.800.000 ευρώ που ανατέθηκε στα ΕΑΣ την 11η Ιανουαρίου 2006 και η ολοκλήρωση των παραδόσεων έγινε με σημαντική καθυστέρηση.

Επιπλέον 750 πολυβόλα Minimi προμηθεύτικαν οι Ειδικές Δυνάμεις, ενώ το 2014 ασκήθηκε το δικαίωμα προαιρέσεως για άλλα 2.320 όπλα του ιδίου τύπου με τα αντίστοιχα συνοδευτικά, ύψους 69.000.000 ευρώ. Έως το τέλος Οκτωβρίου 2021 αναμένεται η ανάθεση τρίτης κατά σειρά σύμβασης για ακόμα 1.274 Minimi, τα οποία θα ανήκουν στην έκδοση Mk2, παρόλου που προσφέρεται ήδη η νεώτερη και βελτιωμένη έκδοση Mk3 από την κατασκευάστρια FN Herstal.

Ελεύθεροι σκοπευτές

Το 2021 ο Ελληνικός Στρατός προμηθεύτηκε για τις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων το νέο τυφέκιο ελευθέρου σκοπευτή. Πρόκειται για μια επείγουσα προμήθεια τυφεκίων SSG M1 από την αυστριακή Steyr Mannlicher, που σκοπό έχει την άμεση κάλυψη επιχειρησιακών απαιτήσεων, αφού το πρόγραμμα προμήθειας 119 τυφεκίων που θα καλύψουν το σύνολο των αναγκών απαιτεί ακόμη χρόνο για να υλοποιηθεί.

Το SSG M1 παρουσιάσθηκε το 2018 βελτιώνοντας το SSG 008 και ενσωματώνει εκτενείς βάσεις Picatinny για την προσαρμογή παρελκομένων. Η προμήθεια περιλαμβάνει πλήρη σειρά παρελκομένων, όπως διόπτρα σκοπεύσεως, προσάρτημα νυκτερινής σκοπεύσεως, σιγαστήρας κ.λπ. Η σχεδίαση του όπλου είναι τμηματικής αντιλήψη, επιτρέποντάς του να αλλάζει κάννες διαφορετικών διαμετρημάτων, κατά βάση μεταξύ .308 Win και .338 Lapua Magnum. Αναλόγως διαμετρήματος, προσφέρονται και επιλογές κάννης διαφορετικού μήκους, με το “βασικό” όπλο σε 7,62 mm να έχει βάρος 6,5 κιλά κενό και σε .338 Lapua Magnum.

Γ.Ανδρουλάκης - 01 Μαίου 2006