Φορητός οπλισμός Πεζικού

Η δεκαετία του '70 βρήκε τον όγκο του Πεζικού να εξοπλίζεται με τουφέκια Μ1 Garand, υποπολυβόλα M-3 Τhomson, οπλοπολυβόλα ΒΑR και πολυβόλα M-1919A4. Τα τουφέκια και τα οπλοπολυβόλα ήταν διαμετρήματος 0,30 ιντσών, ενώ τα υποπολυβόλα είχαν διαμέτρημα 0,45 ίντσες. Παράλληλα, το Δ' Σώμα Στρατού που είναι ανεπτυγμένο στη Θράκη καθώς και οι Ειδικές Δυνάμεις (Καταδρομείς, Αλεξιπτωτιστές, Πεζοναύτες) εξοπλίζονταν με φορητό οπλισμό βελγικής προέλευσης της εταιρείας FN (Fabrique Nationale).

Τα όπλα αυτά ανήκαν στο τυποποιημένο εκείνη την εποχή διαμέτρημα 7,62 x 51 χιλ. του NATO και περιλάμβαναν τυφέκιο εφόδου FAL, το οπλοπολυβόλο FALO και το πολυβόλο MAG. Με το νέο τυφέκιο αυξανόταν η ισχύς πυρός του καταδρομέα, καθώς τώρα διέθετε 20 φυσίγγια αντί των 8 που παρείχε το M-1, ενώ η δυνατότητα χρήσης και αυτόματης βολής αύξησε κατά πολύ την ευελιξία πυρός. H εισαγωγή μάλιστα της έκδοσης Para με το πτυσσόμενο κοντάκι είχε σαν αποτέλεσμα την κατάργηση των υποπολυβόλων, ενώ μια ακόμη αλλαγή που σημειώθηκε ήταν ο εφοδιασμός των αξιωματικών με το FAL Para, οι οποίοι μέχρι τότε έφεραν μόνο πιστόλι.

Στο πολυβόλο γινόταν αισθητή και μια άλλη βελτίωση που έφερε η νέα σειρά όπλων, το μικρότερο βάρος. Το πολυβόλο MAG είχε το μισό βάρος από αυτό του M-1919, ενώ απαιτούσε δύο ή ακόμη και ένα μόνο άνδρα για την επάνδρωσή του, σε σχέση με τους 3 που απαιτούσε ο προκάτοχός του.

Αλλαγή οπλισμού προς την σειρά HK

Μετά την κατασκευή του εργοστασίου φορητού οπλισμού στο Αίγιο στα τέλη της δεκαετίας του '70 με την επωνυμία ΕΒΟ, ο ελληνικός στρατός άρχισε να παραλαμβάνει τη σειρά τυφεκίων της γερμανικής Heckler und Κoch (ΗΚ) εγχώριας κατασκευής. Το πρόγραμμα παραγωγής διήρκεσε καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '80 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90.

Με τα παραχθέντα όπλα αντικαταστάθηκε το σύνολο του οπλισμού του Στρατού Ξηράς και έτσι αποσύρθηκε τόσο η σειρά Μ1 όσο και η σειρά FΝ. Η σειρά ΗΚ που σήμερα βρίσκεται σε χρήση είναι και αυτή διαμετρήματος 7,62 χιλιοστών και περιλαμβάνει το τυφέκιο G-3Α3 (G = Gewehr = τυφέκιο), το τυφέκιο συμπτυσσομένου κοντακίου G-3Α4 (αντικατέστησε τα υποπολυβόλα Τhomson), το τυφέκιο βαριάς κάνης ΗΚ-11 (αντικατέστησε τα οπλοπολυβόλα BAR και FALO) και τέλος τo πολυβόλο MG3, που αντικατέστησε τo αντίστοιχο των 0,30". Αντίθετα, τα πολυβόλα ΜΑG της σειράς FN συνεχίζουν να παραμένουν σε χρήση ως ιδιαίτερα αξιόπιστα και λειτουργικά.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ G-3A3
Γεμιστήρας20 φυσιγγίων
Διαμέτρημα7,62 mm x 51 ΝΑΤΟ
Θέσεις βολής2 (βολή κατά βολή, βολή κατά ριπάς)
Μέγιστος ρυθμός βολής500 - 600 φυσίγια / λεπτό
Ταχύτητα φυσιγγίου780 - 800 μέτρα / δευτερόλεπτο
Κινητική ενέργεια3.000 J (Joules)
Μέγιστο βεληνεκές3.700 μέτρα
Διαβαθμίσεις σκοπευτικού100, 200, 300 και 400 μέτρα
Μήκος1,025 μέτρα
Βάρος (άδειο / πλήρες)4,4 / 5,080 κιλά
Φωτογραφία του τυφέκιου G-3A3

Το G-3 "λύνεται" και "δένεται" εύκολα λόγω κατασκευής, ενώ ο καθαρισμός και η συντήρησή του δεν απαιτούν ιδιαίτερο εξοπλισμό. Λειτουργεί με τη μέθοδο της εκτόνωσης αερίων και συγκροτείται από τα εξής κύρια μέρη: ο κορμός μετά της κάννης, το κοντάκιο, ο μηχανισμός του κλείστρου, η πιστολοειδής λαβή μετά του μηχανισμού της σκανδάλης, ο χειροφυλακτήρας, ο φλογοκρύπτης και η γεμιστήρα. Στα παρελκόμενα του όπλου, περιλαμβάνονται η ξιφολόγχη, ο αορτήρας και ο δίποδας.

Ειδικές Δυνάμεις

Η αλλαγή οπλισμού στις ειδικές δυνάμεις ακολουθεί διαφορετικά χρονοδιαγράμματα και διαδικασίες σε σχέση με τον υπόλοιπο στρατό, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τις απαιτήσεις του προσωπικού. Η αντικατάσταση της σειράς FN περιορίστηκε στην αξιολόγηση των δύο κυριότερων εναλλακτικών λύσεων, δηλαδή της σειράς H&K που θα κατασκευαζόταν από την ΕΒΟ και της σειράς όπλων που κατασκεύαζε η αμερικανική Colt. Ουσιαστικά, η αναμέτρηση έγινε μεταξύ του τυφέκιου HK-33 της H&K (δηλαδή μία έκδοση του G-3 στα 5,56 χιλ.) με το M16A2E M4 της Colt. Τελικός νικητής αναδείχθηκε το M-16A2, το οποίο είχε ήδη εισαχθεί σε υπηρεσία σε περιορισμένους αριθμούς από τα τέλη της δεκαετίας του '80.

Το M-16A2 βασίζεται στο M-16A1 που όμως παρουσίαζε αρκετά προβλήματα αξιοπιστίας. Η νέα έκδοση βελτιώθηκε κατακόρυφα σε όλες τις παραμέτρους σε σχέση με τον προκάτοχό του, διαθέτοντας πιο στιβαρή δομή χάρη στα ανθεκτικότερα συνθετικά υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένα ο χειροφυλακτήρας, το κοντάκι και η λαβή. Το όπλο έχει βάρος 2,8 κιλά, μήκος 76 εκατοστά με το κοντάκιο μαζεμένο και ωφέλιμο βεληνεκές 600 μέτρα. Αξιοποιείται με γεμιστήρα 30 φυσιγγίων και καλύπτει όλες τις ανάγκες ενός μαχητή των ειδικών δυνάμεων. Τα εργονομικά χαρακτηριστικά του έχουν βελτιωθεί με σκοπευτικά νέου τύπου, διαβαθμισμένα για βεληνεκή από 0-300 μέτρα. Αντίθετα, ένα μελανό σημείο του M-16A2 είναι ο αλουμινένιος γεμιστήρας που απαιτεί προσοχή στη χρήση του, καθώς η συνηθέστερη αιτία εμπλοκών είναι οι φθαρμένοι ή υπερφορτωμένοι γεμιστήρες. Αυτό σημαίνει ότι αν και ο γεμιστήρας δέχεται 30 φυσίγγια, οι ειδικοί συνιστούν τη χρησιμοποίηση μόνο 28.

Πιστόλια Μ1911

Από το 1947, που άρχισε η παροχή της αμερικανικής στρατιωτικής βοηθείας στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, χορηγήθηκαν τα πρώτα πιστόλια Μ1911 των 0,45 ιντσών και μεγάλο απόθεμα φυσιγγίων. Όπως είναι φυσικό μετα από πολλές δεκαετίες σε υπηρεσία, το όπλο αυτό υστερεί σε σχέση με τα σύγχρονα πιστόλια, με μεγαλύτερα μειονεκτήματα η ισχυρή ανάκρουση, η μικρή χωρητικότητα του γεμιστήρα (7 φυσίγγια) και το μεγάλο βάρος (1.100 γραμ. κενό). Με την εξαίρεση των ειδικών δυνάμεων, το προσωπικό των οποίων εκπαιδεύεται διεξοδικότερα στην βολή με το πιστόλι και δικαιολογημένα αποδίδει μεγαλύτερη σημασία σε χαρακτηριστικά του, το όπλο αυτό διαδραματίζει μικρό ρόλο στο πεδίο της μάχης και χρησιμοποιείται καθαρά σε ρόλο αυτοάμυνας.

Από πλευράς τεχνολογίας, το πιστόλι δεν έχει γνωρίσει ιδιαίτερα "επαναστατικές" εξελίξεις στην πορεία του μέχρι σήμερα. Τα υλικά κατασκευής παραμένουν σχεδόν ίδια, τα βασικά σχέδια επίσης, όπως και τα χρησιμοποιούμενα πυρομαχικά. Για το λόγο αυτό, το παλιό Μ1911 παραμένει σε γενική χρήση τα τελευταία 70 χρόνια στον Ελληνικό Στρατό και ελάχιστη σημασία αποδίδεται στην εκπαίδευση του στρατιώτη στην βολή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Μ1911 είναι υλικό που παραχωρήθηκε από τις ΗΠΑ και εξακολουθεί να αποτελεί και σήμερα "περιουσία της αμερικανικής κυβερνήσεως". Αυτό ακριβώς ίσχυε και με τα τυφέκια Μ1 Garand, τα οποία ζητήθηκε κι επιστράφηκαν στις ΗΠΑ στην δεκαετία του 2000.

Γ.Ανδρουλάκης - 1 Μαίου 2006

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής