Ελληνική στολή παραλλαγής

Η αναδιοργάνωση και η δημιουργία του λεγόμενου "Ελληνικού Στρατού 2001" οδήγησε στην ανάγκη εισαγωγής νέων υλικών για τον ιματισμό, την υπόδηση και τις στρατιωτικές εξαρτήσεις. Η αλλαγή αυτή εντάχθηκε στα πλαίσια του προγράμματος "Μελλοντικός Μαχητής Πεζικού".

Η ελληνική στολή παραλλαγής (εκδοχή της γαλλικής παραλλαγής lizard της δεκαετίας του '60) εμφανίστηκε κατά την δεκαετία του '70. Σε πρώτη φάση εφοδιάστηκαν με αυτήν αποκλειστικώς οι Δυνάμεις Καταδρομών, σε μια προσπάθεια εμπέδωση πνεύματος μονάδας και ανάδειξης της ιδιαίτερης φύσης των μονάδων αυτών σε σχέση με το υπόλοιπο στράτευμα. Αντιστοίχως, οι Δυνάμεις Πεζοναυτών απέκτησαν την δική τους ξεχωριστή παραλλαγή, ενώ προς τα τέλη της δεκαετίας του '80 αποφασίστηκε η χορήγηση της παραλλαγής σε ολόκληρο το στράτευμα.

«Μαχητής Πεζικού»

Το θέμα του εκσυγχρονισμού των ατομικών υλικών του στρατιώτη και της εξέλιξης του ως ολοκληρωμένο οπλικό σύστημα απασχόλησε τους επιτελείς ξανά στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Παράλληλα και σε αντιστοιχία με το κοινό, νατοϊκό πρόγραμμα Soldier Modernization, άρχισε η ανάπτυξη του ελληνικού προγράμματος εκσυγχρονισμού με την ονομασία «Μαχητής Πεζικού». Το 1997 η προσπάθεια συστηματοποιήθηκε όταν αποφασίσθηκε η συμμετοχή της χώρας μας στη σχετική Ομάδα Εργασίας αρ. 3 (WG3: Working Group 3) του ΝΑΤΟ. Η Ομάδα Εργασίας αρ. 3 δραστηριοποιήθηκε από τη NATO Army Armaments Group (Ομάδα εξοπλισμών στρατού του ΝΑΤΟ) και με την ολοκλήρωση των εργασιών της διοργανώθηκε επίδειξη με τίτλο «NATO Soldier 2000 Demonstration» από τον Ολλανδικό Στρατό (27 - 30 Ιουνίου 2000). Κατά τη διάρκειά της παρουσιάστηκε και το ελληνικό πρόγραμμα "Μαχητής Πεζικο".

Την ίδια περίοδο εμφανίστηκαν άλλα δύο σχέδια παραλλαγής (η αμερικανική woodland και η βρετανική DPM Europe), που προέκυψαν μετά από κάλυψη επειγουσών αναγκών. Πιο συγκεκριμένα, αποκτήθηκαν για το ΕΤΑ αδιάβροχες στολές από gore tex και σακίδια μακράς διαβίωσης στην παραλλαγή DPM Europe, ενώ για τον εφοδιασμό των μελών των ειρηνευτικών αποστολών στη Σομαλία και -κυρίως- στη Βοσνία, αποκτήθηκαν από τις ΗΠΑ αλεξίσφαιρα γιλέκα και αδιάβροχα τζάκετ παραλλαγής woodland. Με την ίδρυση του 1ου ΤΕΕ αποφασίστηκε ο εφοδιασμός όλου του προσωπικού της Μονάδος με στολές παραλλαγής woodland, κάτι που σύντομα άλλαξε και επαναχορηγήθηκε η ελληνική παραλλαγή για λόγους τυποποίησης.

Το 2001 αποκτήθηκαν ειδικές στεγανές στολές καταδύσεως για την Ζ' Μοίρα Αμφίβιων Καταδρομών και νέα αλεξίσφαιρα γιλέκα βαρέως τύπου για το ΕΤΑ, ενώ οι στολές παραλλαγής woodland εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο Πολεμικό Ναυτικό από την Μονάδα Υποβρυχίων Καταστροφών (νυν ΔΥΚ), προφανώς επηρεασμένη από τους SEALs του Αμερικανικού Ναυτικού. Αργότερα, το ίδιο πρότυπο ακολούθησαν και άλλες Μονάδες ή Κλιμάκια του ΠΝ (όπως Συστοιχίες Κατευθυνόμενων Βλημάτων, Αγήματα Ασφαλείας - Νηοψιών, Ομάδες Φρούρησης Ναυτικών Εγκαταστάσεων κλπ).

Το 2005 άρχισε η χορήγηση στολών της εκδοχής ερήμου της τυπικής παραλλαγής του ελληνικού στρατού, που χορηγήθηκαν επιλεκτικά σε Μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων, ενώ αργότερα εφοδίασαν και το προσωπικό της ελληνικής δύναμης στο Αφγανιστάν. Αξίζει να αναφερθεί πως η Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών ήταν η πρώτη ελληνική μονάδα που υιοθέτησε πλήρεις στολές παραλλαγής ερήμου (αμερικανική three-color desert), ενώ σε περιορισμένη κλίμα χρησιμοποιεί και την παραλλαγή ζούγκλας tigerstripe.

Σκοπευτής

Στολή παραλλαγής ΠΑ

Η Πολεμική Αεροπορία υιοθέτησε σε ευρεία κλίμακα μια ανεκδιήγητη εκδοχή της παραλλαγής του στρατού ξηράς, σε αποχρώσεις του μπλε και γκρι. Το 1998 ο Κλάδος απέκτησε τις δικές του Ειδικές Δυνάμεις στη μορφή του Σμήνους Ειδικών Επιχειρήσεων, που υιοθέτησε την τυπική παραλλαγή του ελληνικού στρατού και όταν αναβαθμίστηκε σε 31η Μοίρα Ειδικών Επιχειρήσεων (νυν 31η Μοίρα Επιχειρήσεων Έρευνας – Διάσωσης) προχώρησε στην επιλογή ενός νέου σχεδίου παραλλαγής. Τα patterns που αξιολογήθηκαν ήταν το ήδη χρησιμοποιούμενο σχέδιο του στρατού ξηράς, το μπλε της ΠΑ, το woodland, η -τότε- νέα "ψηφιακή" MARPAT των Αμερικανών Πεζοναυτών και η βρετανική DPM Europe. Τελικά ως καταλληλότερη κρίθηκε η τελευταία.

Αυτές οι Στολές Ασκήσεων - Εκστρατείας ήταν κατά γενική ομολογία ξεπερασμένης τεχνολογίας και φιλοσοφίας, δυσκολεύοντας τον στρατιώτη. Ως πρώτο βήμα, βελτιώθηκαν οι προδιαγραφές των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται όπως των κλωστών, των κουμπιών κ.λπ. και έγιναν κατασκευαστικές βελτιώσεις (κουμπότρυπες, τρύπες αερισμού στις μασχάλες κ.λπ.), για να βελτιωθεί η εργονομία. Παράλληλα, με τη χρησιμοποίηση ειδικής βαφής παρέχεται σημαντική προστασία από την παρατήρηση στην εγγύς υπέρυθρη ακτινοβολία, σύμφωνα με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Σε ειδικά τμήματα του στρατού άρχισαν να χορηγούνται στολές από υλικό Gore-tex, που είναι υψηλής τεχνολογίας και αντίστοιχα υψηλού κόστους.

ΕΙΔΟΣΒελτίωση
Μεμβράνες τύπου Gore-Tex Ο ιματισμός προσφέρει προστασία από:
  • Aέρα και ψύχος (υψηλός βαθμός θερμομόνωσης) χωρίς να απαιτούνται ογκώδεις μονωτικές στοιβάδες που δυσχεραίνουν τις κινήσεις του μαχητή
  • Νερό και υγρασία με τρόπο απόλυτο χωρίς να περιορίζει την διαπερατότητα των υδρατμών του ιδρώτα
  • Ρευστές χημικές ουσίες
Τζάκετ Παραλλαγής Το ύφασμα που χρησιμοποιείται έχει υποστεί τις ίδιες βελτιώσεις με τη στολή ασκήσεων - εκστρατείας και προσφέρει αντίστοιχα πλεονεκτήματα
  • Γιακάς με ενσωματωμένη εφεδρική κουκούλα
  • Ταινίες velcro στα μανίκια
  • Διάφορες λεπτομέρειες σχεδιασμού - κοπής - ραφής
Στρατιωτική υπόδηση Τα νέα άρβυλα είναι βουλκανισμένου τύπου, ενώ μελετάται η κατασκευή αρβυλών με επένδυση από Gore-Tex. Οι κύριες κατασκευαστικές βελτιώσεις αφορούν:
  • την ενίσχυση μύτης-πτέρνας (αντικαταστάθηκαν τα υλικά που χρησιμοποιούνται για το εσωτερικό ενδυνάμωμα των δακτύλων και της πτέρνας με θερμοπλαστικά υλικά, σκληρότερα και ανθεκτικότερα)
  • την τοποθέτηση "γιακά" (Με κατάλληλο αφρώδες υλικό στο άνω άκρο του αρβύλου ώστε να υπάρχει καλή εφαρμογή στο πόδι)
  • το νέο σχεδιαμό (Μείωση της κλίσης στο πίσω μέρος των αρβύλων με συνέπεια τη βελτίωση της λειτουργικότητας)
Στρατιωτική εξάρτυση Η εξάρτυση που χρησιμοποιούσε μέχρι σήμερα ο ελληνικός στρατός παρουσιάζαζε έντονη φθορά κατά τη χρήση και μεγάλη απορρόφηση νερού (περίπου 14% του βάρους τους). Η νέα εξάρτηση αρχικά δεν θα παρουσιάζει αλλαγές στη δομή, αλλά κατασκευάζεται από συνθετικά υλικά (πολυαμιδικές ή πολυεστερικές ίνες), έναντι των παλαιών καννάβινων ή βαμβακερών εξαρτύσεων. Με τη χρήση πολυαμιδικών ινών επιτυγχάνονται:
  • Σχεδόν μηδενική απορρόφηση νερού (0,5% του βάρους της εξάρτησης)
  • Μεγάλες μηχανικές αντοχές
  • Μικρότερο βάρος
  • Αντοχή στο χρωματισμό
Γενικά στρατιωτικά υλικά Το παλαιό σακίδιο ταξιδίου ήταν μικρό και άκομψο. Αντικαταστάθηκε από πολυαμιδικό ύφασμα παραλλαγής, ενώ ο σύγχρονος σχεδιασμός παρέχει μεγαλύτερη χωρητικότητα, εργονομία και εμφάνιση. Παράλληλα, παρουσιάζει υψηλές αντοχές (παραλλαγής, πολυαμιδικό, επικαλυμμένο με PVC) και μικρότερο βάρος.

Τέλος, με την εισαγωγή της νέας Στολής Εξόδου Οπλιτών καθιερώνεται ενιαία εμφάνιση για τα στελέχη και τους οπλίτες, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται αισθητική βελτίωση της εμφάνισής τους. Μαζί με τη στολή καθιερώνονται: μαύρη γραβάτα για όλο το προσωπικό, μαύρες βαμβακερές κάλτσες και σκαρπίνια.

Νέα υλικά ιματισμού και εξαρτύσεις (2010)

Το 2010 ο Ελληνικός Στρατός ετοιμάστηκε να υιοθετήσει μία νέα ψηφιακή παραλλαγή και η Διεύθυνση Υλικού Πολέμου παρουσίασε ένα σχέδιο που βασίζεται στις αποχρώσεις της τυπικής παραλλαγής, έχοντας όμως υποστεί ψηφιακή αποτύπωση. Η στολή αποτελούνταν από μικρές τετραγωνικές ψηφίδες και αμερικανικές μελέτες έδειξαν πως επιφέρουν ποσοστό μείωσης του ίχνους εντοπισμού των στρατιωτών κατά 50%.

Οι στολές παρουσιάσθηκαν για πρώτη φορά από ουλαμό της 2ας Μοίρας Αλεξιπτωτιστών στη στρατιωτική παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου 2010 στη Θεσσαλονίκη. Ακολούθως, οι στολές αυτές χορηγήθηκαν σε περιορισμένη κλίμακα και σε άλλες Μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων για να αξιολογηθεί το νέο σχέδιο. Τελικά, τον Απρίλιο του 2011 αποφασίστηκε η καθολική χορήγηση στολών αυτού του τύπου στο προσωπικό της 13ης Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (με προτεραιότητα στο ΕΤΑ και την Ζ' ΜΑΚ) και της 2ας ΜΑΛ. Η πρώτη παρτίδα στολών αφορούσε σε τρεις τύπους:

  • Δάσους, με τα σημερινά χρώματα παραλλαγής
  • Ερήμου, με καφέ αποχρώσεις για την κάλυψη αναγκών των ειρηνευτικών αποστολών στο εξωτερικό όπως το Αφγανιστάν αλλά και της ΕΛΔΥΚ
  • Αστικού/Βραχώδους περιβάλλοντος, με τρεις διαφορετικούς τόνους του γκρι

Βελτιωμένα υλικά (2022)

Από τις αρχές του 2022, όλοι οι οπλίτες χορηγούνται τις στολές εκστρατείας νέου τύπου ACU, κατασκευής ΕΛΒΕ. Πρόκειται για παραλλαγές με ύφασμα 50/50 βαμβάκι/πολυεστέρα, ύφανση Rip-Stop, ανακλαστικότητα σε IR & πολύ δυνατές ραφές. Παράλληλα, τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ανακοινώθηκε η καθολική αλλαγή της στολής παραλλαγής και η χορήγηση νέων αρβυλών για τον Στρατό Ξηράς.

Οι αλλαγές εστιάζουν στην ποιότητα του υφάσματος, την απόχρωση καθώς και τον εργονομικό σχεδιασμό της φόρμας. Το νέο ύφασμα θα έχει βελτιωμένα τεχνικά χαρακτηριστικά ως προς την αντοχή σε διαφορετικές συνθήκες θερμοκρασίας και νέο διασπαστικό σχέδιο ως προς την γεωμετρία και το χρώμα παραλλαγής. Παράλληλα, έχουν δοθεί από το ΓΕΕΘΑ εντολές και οδηγίες στο ΓΕΣ για νέο τύπο εξάρτησης και νέο τύπο αρβύλου, οι οποίοι θα είναι ενιαίοι για όλα τα στελέχη του Στρατού Ξηράς. Μάλιστα με τον ίδιο εξοπλισμό έχει σχεδιαστεί να καλυφθούν και οι απαιτήσεις για τις Ειδικές Δυνάμεις. Ταυτόχρονα αλλάζει και ο τρόπος χορήγησης για τους επαγγελματίες στο Στρατό Ξηράς, καθώς η στρατιωτική υπόδηση από τα Στρατιωτικά Πρατήρια θα γίνεται με καταβολή πιστωτικής κάρτας.

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής