Πεζοναύτες

Μετά το τέλος του Β'ΠΠ έγιναν αρκετές προσπάθειες οργάνωσης μονάδων ανάλογων των Πεζοναυτών, που όμως δεν καρποφόρησαν. Στα μέσα της δεκαετίας του '60 δημιουργήθηκαν δοκιμαστικά τμήματα πεζοναυτών και μετά την ικανοποιητική τους απόδοση σε διάφορες ασκήσεις αποφασίστηκε η δημιουργία ενός σώματος Πεζοναυτών οργανωμένου με βάση τα αμερικάνικα πρότυπα.

Τα Τάγματα Πεζοναυτών έχουν βασικά τη σύνθεση Ταγμάτων Πεζικού, αποτελούμενα από 3 Λόχους Κρούσεως, 1 Λόχο Υποστηρίξεως Τάγματος (ΛΥΤ) και το Λόχο Διοικήσεως. Ο κάθε Λόχος Κρούσεως διαθέτει 3 Διμοιρίες των 3 Ομάδων και 1 Διμοιρία Υποστηρίξεως, που αποτελείται από Ομάδα Πολυβόλων με 6 στοιχεία, την Ομάδα Όλμων με 2 στοιχεία και την Ομάδα Αντιαρματικών με 6 στοιχεία. O ΛΥΤ είναι χωρισμένος σε Διμοιρία Όλμων με 2 Ομάδες των 2 στοιχείων η κάθε μία, Διμοιρία Αντιαρματικών με μια Ομάδα 4 στοιχείων MILAN και μια Ομάδα 4 στοιχείων ΠΑΟ των 106mm, Διμοιρία πολυβόλων με μια Ομάδα 6 στοιχείων πολυβόλων M-2HB των 12,7 mm, Διμοιρία Πυραύλων με μια Ομάδα 4 πυραύλων ΚΕΡΑΥΝΟΣ, Διμοιρία Σκαπανέων και Διμοιρία Διοικήσεως.

Όσοι επιλέγονται να υπηρετήσουν ως Πεζοναύτες κατατάσσονται στο 505 Τάγμα Πεζοναυτών (ΒΟΛΟΣ), το οποίο λειτουργεί και ως Κέντρο Εκπαιδεύσεως. Σύμφωνα με την Διεύθυνση Ειδικών Δυνάμεων του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ/ΔΕΔ), τα κριτήρια Πεζοναυτών συνοψίζονται στα εξή:

• Να είναι ικανοί κατηγορίας πρώτης (Ι1)
• Να έχουν ανάστημα άνω του 1.65 μ.
• Να είναι πλήρους θητείας ή ΥΠΕΚ 9μήνου
• Να είναι τολμηροί και πειθαρχημένοι
• Να μην είναι χαρακτηριστικά υπέρβαροι

Το 2006 oι Πεζοναύτες διαχωρίστηκαν από τις Ειδικές Δυνάμεις (Καταδρομείς - Αλεξιπτωτιστές) και αποτέλεσαν ξεχωριστές Μονάδες, ενώ η μοριοδότηση των υπηρετούντων στις μονάδες ΠΖΝ κληρωτών οπλιτών για την πρόσληψη των επιθυμούντων σε υπηρεσίες του Δημοσίου ή ως ΕΠΟΠ συνεχίστηκε μέχρι και τις ΕΣΣΟ του έτους 2007. Την 1η Ιανουαρίου 2008 η μοριοδότηση ακυρώθηκε, όμως αργότερα η απόφαση αυτή ανακλήθηκε και οι Πεζοναύτες επανήλθαν στις ειδικές δυνάμεις μαζί με την μοριοδότηση των κληρωτών.

Οι πεζοναύτες και οι κληρωτοί οπλίτες όλων των Όπλων-Σωμάτων (Ο-Σ) που τοποθετούνται στις μονάδες της Ταξιαρχίας υπηρετούν σ' αυτή μέχρι απολύσεώς τους, εκτός των παρακάτω περιπτώσεων:

• Εφόσον διαπιστωθεί από το 505ΤΠ/Ν-ΚΕΝ κατά την κατάταξη, ότι δεν πληρούν τα κριτήρια επιλογής
• Όταν μεταβληθεί η σωματική τους ικανότητα από Ι1 σε Ι2-3-4
• Εφόσον μεταπέσουν σε κατηγορία θητείας, ΥΠΕΚ 6 ή 3 μηνών. Διευκρινίζεται ότι αναφορές για μετάταξη ή μετάθεση λόγω μειωμένης σωματικής ή ψυχικής αντοχής δεν θα λαμβάνονται υπόψη

Οι οπλίτες των λοιπών μονάδων / υπομονάδων της Ταξιαρχίας που προέρχονται από τα αντίστοιχα Ο-Σ (πλην Πεζικού), δεν είναι απαραίτητο να πληρούν τα κριτήρια των Πεζοναυτών, είναι αμετάθετοι και η τοποθέτησή τους εξαιρείται της γενικής πορείας των λοιπών στρατευσίμων. Η απόσπασή τους επιτρέπεται μόνο για μονάδες της Ταξιαρχίας, εφόσον το επιβάλλουν επιχειρησιακές ή υπηρεσιακές ανάγκες και έχουν συμπληρώσει τον προβλεπόμενο χρόνο παραμονής.

Επειδή οι Πεζοναύτες είναι οργανωμένοι με βάση τα αμερικάνικα πρότυπα, έχουν ενσωματωμένη οργανικά τη δική τους δύναμη τεθωρακισμένων και πυροβολικού (μία Ίλη Μέσων Αρμάτων και μια Πυροβολαρχία). Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η Πυροβολαρχία αυτή είναι πλήρως αερομεταφερόμενη, καθώς οι Πεζοναύτες που την επανδρώνουν έχουν περάσει την εκπαίδευση αλεξιπτωτιστή και συντηρούν την ικανότητα αυτή κανονικά. Κλιμάκια Μηχανικού και Διαβιβάσεων μαζί με κλιμάκια Υγειονομικού, Εφοδιασμού και Μεταφορών, Υλικού Πολέμου κ.α., διατίθενται για την πλήρη κάλυψη των αναγκών, ενώ για την εξυπηρέτηση των Πεζοναυτών το ΠΝ διαθέτει ένα μεγάλο αριθμό πλοίων της ΔΠΑ.

Νέος "Ναύσταθμος Αλμυρού"

Με στόχο τη μείωση του χρόνου αντίδρασης των αμφιβίων δυνάμεων σε περίπτωση κρίσης, εξετάστηκε η μεταστάθμευση της 32ης Ταξιαρχίας Πεζοναυτών (32η ΤΑΞ ΠΝ) «Μοράβας» από τον Βόλο στην Αττική. Στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας εδρεύει η Διοίκηση Αμφιβίων Δυνάμεων (ΔΑΔ) του Αρχηγείου Στόλου, που επιχειρεί το σύνολο των αποβατικών πλοίων, δηλαδή πέντε αρματαγωγά τύπου ΙΑΣΩΝ και τέσσερα πλοία ταχείας μεταφοράς τύπου Zubr. Στο πλαίσιο αυτό, τη διετία 2018-19 δαπανήθηκαν περί τις 600.000 ευρώ για εργασίες ανακατασκευής υπαρχουσών εγκαταστάσεων στον Ναυτικό Οχυρό Σκαραμαγκά, ώστε να μπορούν να φιλοξενήσουν δυνάμεις Πεζοναυτών.

Το σχέδιο αυτό τελικά εγκαταλείφθηκε, καθώς συνάντησε την ισχυρή αντίδραση τοπικών πολιτικών και αρχών της Μαγνησίας. Στην πραγματικότητα δεν εγκαταλείφθηκε, αλλά αντιστράφηκε με την απόφαση μεταστάθμευσης των αρματαγωγών, δηλαδή ενός μέρους των πλοίων που επιχειρεί η ΔΑΔ, στον Παγασητικό Κόλπο, δημιουργώντας το «ναύσταθμο Αλμυρού». Το σχέδιο κατασκευής περιλάμβανε την φιλοξενία των 4 αρματαγωγών του ΠΝ, αλλά κι ενός πλοίου – μεγέθους ελικοπτεροφόρου, τύπου LPD. Τέτοια πλοία διαθέτουν οι ΗΠΑ και η Γαλλία (κλάσης Mistral), τα οποία έχουν εμφανιστεί στο Αιγαίο κι έχουν μετάσχει σε ασκήσεις. Οι εργασίες ελλιμενισμού θα προσέφεραν την δυνατότητα συντήρησης και μικροεργασιών, ενώ οι βαριές εργασίες θα συνέχιζαν να γίνονται στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας, που διαθέτει και τις απαραίτητες υποδομές.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι με την ονομαστική ταχύτητα των 16 κόμβων (29,6 χλμ./ώρα) των αρματαγωγών, η Ρόδος και το Καστελόριζο απέχουν 15 και 19 ώρες αντίστοιχα. Επομένως, κάθε άλλο παρά εξυπηρετείται ο αρχικός στόχος του εγχειρήματος, δηλαδή της βελτίωσης του χρόνου αντίδρασης των δυνάμεων Πεζοναυτών. Παράλληλα, σηματικό μειονέκτημα αποτελεί το κόστος που ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια ευρώ, ενώ πολλαπλοί κίνδυνοι ελλοχεύουν της εξόδου των αρματαγωγών από το στενό του Παγασητικού κόλπου. Αυτό σημαίνει ότι οι μονάδες κρούσης του ΠΝ που θα διασφαλίσουν την ασφάλεια των αρματαγωγών θα πρέπει να πλεύσουν έως εκεί, χάνοντας πολύτιμο χρόνο.

Το 2022 εγκρίθηκε το πρόγραμμα προμήθειας 76 αμφίβιων τεθωρακισμένων AAV-7, που θα εξοπλίσουν και τα τρία οργανικά τάγματα της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών.

Το 2023 απορρίφθηκε τόσο το πρόγραμμα προμήθειας των AAV-7, όσο και της δημιουργίας του νέου ναυστάθμου.